Chinese Engelwortel (of Dong Quai)

Iedereen die gelooft in de werkzaamheid van de Chinese volksgeneeskunst zou eens moeten onderzoeken wat de levensverwachting van de gemiddelde Chinees was toen de effectieve westerse geneesmiddelen nog niet beschikbaar waren. Onderzoek toont aan dat een Chinees in 1949 gemiddeld ongeveer 35 tot 40 jaar oud kon worden[1]. Dat alleen al zou een weldenkend mens moeten overtuigen dat die duistere winkeltjes en webshops, waarin allerhande kruiden te koop zijn, voor het grootste deel gebakken lucht verkopen.

Een voorbeeld van die onzin is de Chinese engelwortel (Angelica sinensis) ofwel dong quai, zoals hij in China wordt genoemd. Hij groeit op de flanken van koele hoge bergen in China, Japan en beide Korea's. In de geelbruine wortel zit de veronderstelde werkzame stof. Die wortel wordt in de herfst geoogst en 'wordt al duizenden jaren als medicijn gebruikt'.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Angelica, stamt af van het Middeleeuwse gebruik om de gewone mens met Latijnse termen te overdonderen: herba angelica betekende natuurlijk gewoon 'engelkruid'. Men geloofde dat het zoveel helende krachten in zich verstopt had dat men dacht dat de plant wel door engelen op aarde moest zijn gebracht. Het tweede deel, sinensis, betekent '(uit) China'.

De Chinese engelwortel wordt ook wel 'vrouwelijke ginseng' genoemd. Niet dat dit kruid verwant is aan de ginseng, maar men probeert een illusie te scheppen dat het een potent middeltje zou zijn. Men gelooft namelijk dat de Chinese engelwortel de 'vrouwelijke gezondheid' ten goede zou komen. Het zou helpen tegen hart- en vaatziekten, artritis, ontstekingen, hoofdpijn, bloedarmoede, vermoeidheid en een hoge bloeddruk. Het zal de lezer niet verbazen dat de werking op geen enkele manier wetenchappelijk is aangetoond.

Het helpt dus niet tegen uiteenlopende kwalen, maar dat wil niet zeggen dat er geen onbedoelde bijwerkingen kunnen optreden. Er zijn aanwijzingen dat de Chinese engelwortel de spieren van de baarmoeder kan aantasten. Vrouwen die zwanger zijn of van plan zijn zwanger te worden, mogen dit kruid daardoor beslist niet gebruiken, omdat het een miskraam kan veroorzaken. Het gebruik van de Chinese engelwortel kan ervoor zorgen dat de huid extra gevoelig wordt voor de zon, wat leidt tot een groter risico op huidkanker. Ook is er een kans op borstvorming bij mannen[2].

Daar blijft het echter niet bij, want het slikken van capsules met Chinese engelwortel kan de werking van de bloedverdunner warfarine versterken[3]. Als gevolg daarvan kunnen bijna niet te stelpen bloedingen ontstaan.

Ik heb echter niet de verwachting dat mensen na het lezen van deze column hun potje met Chinese engelwortel in de prullenbak deponeren. Dat zou wel moeten.

[1] Singer Babiarz et al: An exploration of China's mortality decline under Mao: A provincial analysis, 1950–80 in Population Studies - 2015. Zie hier.
[2] Goh, Loh: Gynaecomastia and the Herbal Tonic "Dong Quai" in Singapore Medical Journal - 2001
[3] Page, Lawrence: Potentiation of Warfarin by Dong Quai in Pharmacotherapy - 1999