Palqui

Palqui (Cestrum parqui) staat in Engelstalige landen ook bekend als green cestrum, green poison berry of willow-leaved jessamine. Het is een bloeiende plant die inheems is in Chili, Venezuela en Peru. Palqui is een snelgroeiende, wijduitstaande, houtachtige, semi-groenblijvende struik die meer dan drie meter hoog kan worden (of meer in warmere gebieden) met één of enkele fragiele groene stengels. De lichtgroene bladeren hebben een onaangename rubberachtige geur wanneer ze worden geplet. Deze soort produceert aan eindtakken kleine, scherp geurende, buisvormige geelgroene bloemen van 2,5 centimeter lang, die van de lente tot de herfst bloeien. De bloei wordt gevolgd door trossen kleine, zwarte, eivormige bessen die van zomer tot herfst worden geproduceerd. Alle delen van de plant zijn zeer giftig.

[Image: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz]

 

De kleine, zwarte vruchten van de palqui zijn zeer aantrekkelijk voor vogels, die een belangrijke rol spelen bij de zaadverspreiding.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Cestrum, heeft een Latijnse herkomst, waar cestrum 'graf' of 'grafgraverswerktuig' betekende. Uiteindelijk kunnen we het terugvoeren tot het Oud-Griekse késtros (κέστρος), wat 'scherpte' heeft betekend. Het verklaart de geur van de geneusde bladeren. Het tweede deel, parqui, is de naam die de plaatselijke Mapuche gebruiken om naar deze struik te verwijzen. Het is afgeleid van hun woord palquin, wat 'medicinale struik' betekent. In Zuid-Amerika noemen ze de soort palqui, terwijl de naam door de Franse naamgever, Charles Louis L'Héritier de Brutelle (1746-1800), verbasterd is tot parqui.

De palqui behoort tot de familie van de nachtschaden (Solanaceae), waar een groot aantal levensgevaarlijke soorten in thuishoren. Ook de palqui bevat giftige alkaloïden. Delen van de plant werden gebruikt in de volksgeneeskunde om tumoren en aambeien te behandelen en het bezit volgens zeggen zweetafdrijvende , laxerende en krampstillende eigenschappen. Afkooksels of aftreksels van de plant zijn ook toegediend in gevallen van koorts en een aftreksel van de binnenste bast werd gedronken om niet-gespecificeerde 'maagaandoeningen' te behandelen. Een kompres, bereid uit de plant, in combinatie met zwarte nachtschade (Solanum nigrum) wordt verondersteld ontstekingsremmende eigenschappen te hebben.

Takken van de palqui werden gebruikt om patiënten mee te slaan tijdens sjamanistische genezingsceremonies. Dit werd gedaan in de overtuiging dat de vieze geur van de bladeren zo weerzinwekkend is voor de demonen, waarvan werd aangenomen dat ze de ziekte van de patiënt veroorzaken, dat die ervoor zal zorgen dat ze het lichaam van de patiënt via braaksel verlaten.

In het boek 'Die Menschlichen Genussmittel...' (1911) van de Duitse bioloog Carl Hartwich (1851- 1917) werd gemeld dat palqui soms als vervanger van tabak (Nicotiana tabacum) werd gebruikt. Dat lijkt logisch omdat de tabaksplant tot dezelfde plantenfamilie behoort.

Vee, dat per ongeluk van de palqui snoept, sterft een vreselijke dood. Jij dus ook.