Pagina's

Kardinaalsmuts

Wie eens even een moment de tijd neemt om naar de weinig opvallende, kleine bloemen van de (wilde) kardinaalsmuts (Euonymus europaeus) te kijken, ziet al snel dat de Nederlandse naam voor de struik enorm goed gekozen is: de bloemen met vruchten lijken echt sprekend op het paarsige hoofddeksel van een katholieke kardinaal in vroeger tijden.
Het eerste deel van zijn wetenschappelijke naam, Euonymus, is afkomstig uit het Grieks en is een combinatiewoord van eu (‘goed’) en onuma (‘naam’). Samen betekent het dus ‘goede naam’ of ‘staat goed bekend’. Het tweede deel, europaeus, is natuurlijk eenvoudig te verklaren: het is ‘europese’. Op deze plaats en op dit moment is het misschien interessant om eens iets over de oorsprong van het woord ‘Europa’ te zeggen. De meeste taalgeleerden zijn het er vreemd genoeg over eens dat het woord uit het Grieks stamt en een combinatiewoord is van eurys (‘breed’) en ops (‘gezicht’). Samen zou het dus vertaald moeten worden als ‘breed gezicht’ en dat zou moeten wijzen op de manier waarop de oude Grieken ons, als barbaarse rest van Europa, moeten hebben gezien. Een veel betere verklaring is echter om het woord ‘Europa’ via het Semitisch of Phoenisisch te verklaren: erebu of ereb betekende zoiets als ‘ondergaan (van de zon)’ of ‘west’ en dan klopt het verhaal een stuk beter. Europa is dan niet anders dan het avondland, gezien vanuit het Midden-Oosten. Vergelijkbaar hiermee is de naam van de oude Griekse god Erebus (‘Diepe duisternis of schaduw’).

Aangezien deze column is opgenomen in het boek 'Gevaarlijke Planten' heeft de uitgever mij verzocht een deel van de column te verwijderen. Wil je deze of andere columns toch in zijn geheel lezen? Bestel dan het boek!

Zie linksboven op deze site voor bestelinformatie.