Salomonszegel

De salomonszegel (Polygonatum multiflorum) is een familielid van het Lelietje-der-Dalen en hoorde vroeger zelfs tot hetzelfde geslacht. Deze aantrekkelijke plant wordt veel aangeplant in tuinen en is in heel Europa inheems. De salomonszegel dankt zijn naam aan zijn wortelstokken. Deze uit brede, driehoekige leden, waaraan jaarlijks een nieuw lid wordt toegevoegd. Op de leden van de voorgaande jaren blijft een litteken met stippen achter. Dat geldt als het teken van Salomo, dat de wortelstok bovendien een magische kracht gaf. Eentje daarvan was de kracht om sloten te openen.

Het eerste deel van zijn wetenschappelijke naam, Polygonatum, is een combinatiewoord: Poly betekent ‘veel’ in het Latijn en gonatum komt van het Griekse woord gonu dat zoiets als ‘knie’ betekende. Samen verklaart het dus de vorm van de wortelstok. Het tweede deel, multiflorum, is eenvoudig te duiden: Multi is ‘veel’ en florum is ‘bloem’. Samen is dat ‘veelbloemig’.

Omdat de salomonszegel familie is van het Lelietje-der-Dalen deel hij ook een deel van het gif van die plant. Van het Lelietje-der-Dalen wisten we al dat het een behoorlijk giftig plantje was als gevolg van de aanwezigheid van convallamarine. De salomonszegel mag zich trots voelen want hij bezit hetzelfde gif. Er is ooit een rapport gepubliceerd waarin een kleine hond een blad van de salomonszegel opvrat. Het resultaat was enkele dagen van overgeven, echter zonder andere vergiftigingsverschijnselen. Voor de rest heeft de salomonszegel een grote hoeveelheid op het hart inwerkende glycosiden.

De salomonszegel wordt wereldwijd als medicinale plant ingezet tegen een hele serie kwalen. In de Chinese traditionele geneeskunde wordt gedacht dat de plant geschikt is om als tonic of thee werkzaam te zijn tegen problemen met de maag, nieren en de milt, om de longen ‘vochtig te maken’(door hoest en slijm op te wekken). Veel wordt het voorgeschreven om infecties te verminderen. Uitwendig dacht men dat het hielp tegen blauwe plekken, huidzweren, blaren en aambeien. In het westen had men, vreemd genoeg, het idee dat het voor vrijwel dezelfde aandoeningen werkzaam was.

Ondanks deze vrijwel volledige overeenstemming tussen oost en west is men aan beide zijden van de aardbol vergeten na te denken over de negatieve gevolgen van inname van een medicijn waarin salomonszegel is verwerk. Er bestaan namelijk nogal wat aanwijzingen dat je lever er niet zo goed tegen kan en er zijn een aantal gevallen gedocumenteerd waarbij mensen plotseling een acute hepatitis kregen bij het gebruik van een veelverkocht Chinees kruidenpreparaat, dat salomonszegel bevat, met de welluidende naam Shou Wu Pian. Alweer een schrijnend voorbeeld dat natuurlijk niet altijd beter is als fabrieksmatig.