 |
| [Image: David J. Stang] |
Stoute jongens is inheems van Mexico tot noordelijk Argentinië. Daar groeit deze soort voornamelijk in rotsachtige of zanderige kustgebieden in de volle zon of vochtigere, verstoorde locaties verder landinwaarts. Het is een struik tot (zelden) een kleine boom. Stoute jongens kan tot zes meter hoog worden en daarbij dezelfde breedte bereiken. In Nederland is het niet zo aangenaam warm als in zijn tropische thuislanden en dus zal hij hier een stuk kleiner blijven. Volwassen exemplaren hebben okseldoornen. De bloemen zijn prachtig lichtblauw of lavendelblauw, geproduceerd in dichte trossen, soms verschijnend als pluimen, vaak teruggebogen of hangend. De vrucht is een tot één centimeter grote bolvormige gele of oranje bes en bevat verschillende zaden.
Stoute jongens is dus een nogal fraaie verschijning en dat is dan ook direct de reden dat deze soort zelfs in ons land in tuincentra en op internet aangeboden. Zo populair is hij dat er zelfs diverse cultivars beschikbaar zijn met namen als 'Alba', 'Aurea', 'Geisha Girl', 'Sapphire Showers' en 'Variegata'.
Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Duranta, eert de Italiaanse botanicus, arts en dichter Castore Durante (1529-1590 ). In 1585 publiceerde hij de 'Herbario Nuovo', waarin hij medicinale planten uit Europa en de Indiën (Oost en West) beschreef. Het tweede deel, erecta, is afkomstig uit het Latijn, waar ērectus 'rechtop' betekende.
De bladeren en de onrijpe bessen zijn giftig voor zoogdieren, waartoe uiteraard ook de mens behoort. Van honden en katten zijn meerdere sterfgevallen bekend, maar van mensen zijn er slechts gevalletjes 'van horen zeggen'.
Wel is duidelijk dat de bladeren en bessen durantoside, een saponine glycoside, plus blauwzuur bevat. De eerste zorgt voor een verhoogde afbraak van rode bloedcellen, wat in de medische wereld bekend staat als hemolyse. Blootstelling aan de tweede kan leiden tot algemene zwakte, hoofdpijn, verwarring, duizeligheid, moeheid, paniek, kortademigheid, misselijkheid en braken. Door de kortademigheid kan iemand in een coma raken. Uiteindelijk kan dit tot de dood leiden. Bij grote doses blauwzuur treedt onmiddellijke bewusteloosheid op met daarop volgend de dood. Bovendien bevat de hele plant isoquinoline en dat is een stofje dat dodelijk is voor insecten. Dat is slim van de stoute jongens, want dat voorkomt dat die insecten de plant aanvreten.
Duidelijk is wel dat stoute jongens nu niet echt een plant is die je in je tuin zou moeten aanplanten. Hij ziet er weliswaar aantrekkelijk uit, maar de nadelen zijn beslist groter dan de voordelen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten