Iboga

De iboga (Tabernanthe iboga) bewoont de tropische oerwouden van westelijke delen van Centraal Afrika, voornamelijk in Gabon en aangrenzende delen van Congo en Kameroen. Bij normale omstandigheden zal de iboga een hoogte kunnen bereiken van een meter of twee, maar als de omstandigheden precies goed zijn kan hij uit uitgroeien tot een kleine boom van ongeveer tien meter hoog.

Deze struik annex boom is in het bezit van kleine groene bladeren, witte en roze bloemen en oranje gekleurd fruit dat, afhankelijk van de ondersoort, rond of ellipsvormig is.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Tabernanthe, is een combinatiewoord uit het Latijn. Taberna is 'hut' of '(markt)stal' en we herkennen daarin het woord 'taveerne' en anthe komt van anthos, wat 'bloem' betekent. Het tweede deel, iboga, is de Congolese naam voor de struik.

Hier in ons land is de iboga bekend onder zweverige types omdat de gele wortel psychedelische effecten heeft als gevolg van giftige alkaloïden, waaronder ibogaïne en tabernanthine. Inboorlingen raspen de bast van de wortel en consumeren het dan als een droog en bitter smakend poeder. Soms wordt het poeder met water vermengd en gedronken. In eerste instantie zal het de mond verdoven plus een algehele gevoelloosheid van de huid. Natuurlijk zullen inboorlingen iboga gebruiken om te proberen in contact te treden met hun voorvaderen en niets doet dat beter dan zelf ook maar te overlijden aan de bijwerkingen.

In kleine hoeveelheden toegediend zal iboga een stimulerend effect hebben en zal werken als een opwekker van eetlust en stoelgang. In grotere hoeveelheden zullen de problemen ook toenemen doordat gebruikers last krijgen van misselijkheid, braken, uitputting, verlaagde bloeddruk en hartritmestoornissen. Daarna zullen die gebruikers in een trance raken waarin weinig lichamelijke activiteit meer mogelijk is. In nog wat grotere hoeveelheden leidt iboga tot stuiptrekkingen, verlamming en zelfs de dood[1].

Het is dus duidelijk dat iboga een bijzonder gevaarlijk goedje is en iedereen, die zoekt naar een psychedelische ervaring, zou eigenlijk met een grote boog om iboga heen moeten lopen. Uiteraard bestaan er genoeg lichtgelovige mensen die zeker denken te weten dat iboga veilig gebruikt kan worden. Sommigen geloven dat je door het gebruik van iboga van allerlei drugsverslavingen af kan komen. Ook de controversiële Nederlandse psychiater Jan Bastiaans (1917-1997) experimenteerde vroeger met ibogaïne als afkickmiddel en begin jaren ’90 stierf bij een van zijn sessies een vrouw, de 24-jarige Duitse Nicola K.

In 2014 stond Sara Glatt, een 'natuurgenezeres' terecht voor het voorschrijven van iboga: een van haar 'patiënten' liep in een trance een snelweg op en werd overreden en in een ander geval kon het leven van de patiënt maar net gered worden, maar raakte deze wel blind. Glatt had echter niets geleerd van deze tragedies, want in 2017 was er zelfs een dodelijk slachtoffer te betreuren als gevolg van haar 'behandeling' met ibogaïne.  Na een voorarrest van twee jaar werd in 2019 tien jaar gevangenisstraf geëist. De rechtbank vonniste Sara Glatt uiteindelijk tot een gevangenisstraaf van 8 jaar.

Natuurlijk hebben sommige zwakzinnige mensen niets geleerd van deze kwalijke historie. Men claimt dat 'voor mensen met ADHD, chronische vermoeidheid, stress, emotionele trauma’s, mentale blokkades en het vinden van innerlijke rust heeft Iboga zijn helende werking reeds bewezen'. Nee, dames en heren, die werkzaamheid van iboga is juist wetenschappelijk helemaal niet bewezen[2]. Het is gewoon verzonnen uit geldbejag.

[1] Wasko et al: DARK Classics in Chemical Neuroscience: Ibogaine in ACS Chemical Neuroscience - 2018
[2] Corkery: Ibogaine as a treatment for substance misuse: Potential benefits and practical dangers in Progress in Brain Research - 2018