Pagina's

Blauwe Lotus

Wie de avonturen van de stripheld Kuifje nog scherp voor de geest kan halen, weet dat in 'Kuifje en de Blauwe Lotus' een opiumkit figureert met de naam 'Blauwe Lotus'. Dat suggereert al dat deze plant iets te maken kan hebben met geestverruimende (of geestversmallende) middelen. De blauwe lotus (Nymphaea caerulea) is een waterlelie die zijn oorspronkelijke habitat in de ondiepten van de rivier de Nijl en andere delen van Oost-Afrika had. Al voor het begin van de jaartelling (het jaar nul bestaat officieel niet en het jaar 1 nCr kwam direct na 1 vCr ) was de blauwe lotus in India aanbeland, vervoerd via de beroemde zijderoute.
De drijvende bladeren zijn vrijwel rond en tot 40 centimeter in doorsnede. De bloemen zijn circa 15 centimeter in diameter. Die bloemen zijn in het bezit van prachtige lichtblauwig witte tot hemelsblauwe en mauvekleurige bloembladeren die in het centrum naar lichtgeel neigen.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Nymphaea, is duidelijk de voorloper van ons woord 'nimf'. In de Griekse klassieke oudheid was een nymphe (νύμφη) een vrouwelijke halfgodin. Ze werden gezien als een personificatie van het leven, de vrijheid en de rusteloosheid van de natuur. Het tweede, deel, caerulea, is afgeleid van het Latijnse woord caelum, dat 'hemel' of 'hemels' betekent. De blauwe lotus was namelijk in het oude Egypte en later ook in andere culturen een heilige plant. De bloemen werden in Egypte gebruikt om tot een hoger bewustzijnsniveau te komen tijdens heilige rituelen.

Dat de blauwe lotus als heilig gezien werd was logisch: de plant bevat namelijk de alkaloïden aporfine en nuciferine, die een ietwat afwijkende psycho-actieve werking hebben[1]. Mensen, die drugs een warm hart toedragen, zeggen zonder met hun ogen te knipperen dat de blauwe lotus een milde verdovende werking heeft. Tuurlijk. Droom maar lekker verder.

De werking wordt echter vergeleken met die van 3,4-Methyl​enedioxy​methamphetamine (MDMA), beter bekend als extacy. Je weet wel, die drug die feestvierders zo graag gebruiken om met meer plezier langer door te gaan. Iedereen vergeet (let op ouders!) dan gemakshalve de nadelen: potentiële verslaving, geheugenproblemen, paranoia, slaapproblemen, tandenknarsen, wazig zien, zweten en een te snelle hartslag. De dood ligt bij extacy op de loer als gevolg van het Serotonine Syndroom.

Onze inheemse witte waterlelie (Nymphaea alba) heeft ongeveer dezelfde eigenschappen. Je hoeft dus niet naar exotische gebieden om een levensgevaarlijke drug te kopen. Je kunt je levensgevaarlijke drugs dus gewoon oogsten in een nabijgelegen slootje.

[1] Farrell et al: In Vitro and In Vivo Characterization of the Alkaloid Nuciferine in PloS One – 2016. Zie hier.

Geen opmerkingen: