Pagina's

Klimlelie

Ik geef toe: de klimlelie (Gloriosa superba) ziet er bijzonder aantrekkelijk uit. Geen wonder dus dat hij ook in ons land in veel (online) tuincentra wordt aangeboden met een beschrijving waar de marketingafdeling van het bedrijf vaak extra aandacht aan heeft besteed. Het is een oogappeltje in een boeket, zo beschrijft een website de soort.
[Klimlelie - Image: Macvino]

De klimlelie is inheems in de tropische delen Afrika (en niet die van Azië, zoals sommige aanbieders menen). Het is een overblijvende kruidachtige plant die de vorm heeft van een liaan. Hij klimt richting het zonlicht door gebruik te maken van ranken die eigenlijk aangepaste bladpunten zijn. De steel, die zich dus tot liaan heeft omgevormd, kan wel zes meter lang worden. Hij bloeit met een prachtige helderrode tot oranje bloem met zes bloemblaadjes die elk tot zeven centimeter lang kunnen worden. De vrucht is een vlezige capsule tot 12 centimeter lang met rode zaden.

Omdat we de natuur nooit mooi genoeg vinden, bestaan er tegenwoordig diverse cultivars met nog betere commerciële mogelijkheden.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Gloriosa, doet natuurlijk direct denken aan het Nederlandse woord 'glorieus' en dat klopt. In het Latijn betekent glōriōsus inderdaad 'vol glorie' en 'beroemd', maar er zat ook een wat negatieve kant aan. Soms betekende het namelijk ook 'opschepperig', 'hooghartig' en 'verwaand'. Het tweede deel, superba, is ook al Latijns en de betekenis daarvan heeft ook al twee gezichten. In goede zin is de betekenis 'superieur', 'voortreffelijk' en 'prachtig', terwijl het in slechte zin 'hooghartig', 'arrogant' en 'onbeleefd' kan betekenen. Zoals je ziet, heeft de naam van de plant twee gezichten. Hij heeft een aantrekkelijk uiterlijk, maar onderhuids is hij kennelijk minder mooi.

Deze plant is extreem giftig als gevolg van een aantal alkaloïden, waaronder colchicine en gloriocine. Binnen een paar uur na de inname van al een klein deel van de plant vertoont een slachtoffer symptomen als misselijkheid, braken, gevoelloosheid en tintelingen rond de mond, brandend gevoel in de keel, buikpijn en bloederige diarree. Naarmate de vergiftiging voortschrijdt, kunnen spierafbraak, darmafsluiting, ademhalingsdepressie, verlaagde bloeddruk, stollingsproblemen, bloed in de urine, veranderde mentale toestand, toevallen, coma en verergerende aantasting van de uiteinden van de zenuwen in armen en benen optreden. Mocht je de vergiftiging overleven dan zijn de effecten op langere termijn onder meer vervelling van de huid, haarverlies en langdurige vaginale bloedingen bij vrouwen. De klimlelie is gebruikt om parasieten te verdelgen, om moorden te plegen en om zelfmoord te plegen

Maar hij staat natuurlijk perfect in een boeket, op een vensterbank of een warm plekje in de tuin. En je weet hoe kleine kinderen zijn...

Geen opmerkingen: