Zilverkruiskruid

Ik heb al eerder geschreven over enkele kruiskruidigen. Zo passeerden jakobskruiskruid, klein kruiskruid en duinkruiskruid al de revue. Deze keer is het de beurt aan zilverkruiskruid (Jacobaea maritima). Zilverkruiskruid noemt de kusten van vrijwel alle landen rondom de Middellandse Zee zijn thuishaven. Dit kruiskruid houdt van een wat rotsige ondergrond om zijn wortels in te planten en dat betekent dat de zanderige kusten van landen, die aan het noordelijk deel van de Sahara grenzen, niet meedoen voor het zilverkruiskruid.

In zijn thuislanden kan zilverkruiskruid een hoogte van een meter bereiken. Zijn stelen zijn stijf en houtachtig aan de onderzijde en de lange bladeren van deze plant zijn bedekt met lange, grijswitte tot geheel witte haren. Zoals de meeste kruiskruidige bloeit hij met aantrekkelijke gele bloemetjes.

[Foto: Tigerente]

Het eerste deel van zijn wetenschappelijke naam, Jacobaea, verwijst naar 25 juli. Dat is de feestdag van Sint Jakobus de Oudere en het moment dat de plant zou gaan bloeien. Toenemende klimaatsveranderingen hebben die datum ondertussen al met meer dan een maand vervroegd. Het tweede deel, maritima, is ook eenvoudig te verklaren want het Latijnse woord mer betekent 'zee'.

Ondanks zijn kennelijk warmteminnende aard is ook zilverkruiskruid aan het reizen geslagen en wordt hij hier in Nederland sporadisch in het wild aangetroffen. De reden hiervan is dat zilverkruiskruid in het bezit is die grijswitte tot geheel witte bladeren. Om dit wat op te leuken noemt men die bladeren zilverkleurig in de hoop dat de kopers in de rij zullen staan. Zilverkruiskruid is dus met enig satanisch plezier in een pot met aarde is gestopt om onze huiskamers en netjes aangeharkte tuinen te versieren.

Zoals we al zo vaak opgemerkt hebben is de natuur zeer gehecht aan vrijheid en ook zilverkruiskruid heeft de stap naar de vrijheid gewaagd. Hij wordt nu regelmatig in het wild aangetroffen. Ondanks het feit dat hij in een Mediterrane omgeving het best tot zijn recht zal komen is het toch een robuuste plant, die ook de Nederlandse winters kan overleven.

Ook in Nederland houdt zilverkruiskruid van een stevige ondergrond. Meestal kun je hem aantreffen in een wat ziltige grond tussen basaltblokken, maar ook tussen de stenen en tegels van een straat wordt hij soms aangetroffen. Winters strooizout zorgt dan voor zijn zoutbehoefte.

Opnieuw is onze vaderlandse flora dus verrijkt met een nieuw lid en dat is in dit geval ook geen goed idee geweest. Hoe aantrekkelijk zilverkruiskruid er ook uitziet, ook deze plant is een wolf in schaapskleren want, zoals alle kruiskruiden is deze variant ook giftig vanwege de aanwezigheid van pyrrolizidine-alkaloïde. Dit is een toxine, die de lever van mens en dier aantast.